|
Tarım ve Orman Bakanlığından:
TÜRK GIDA
KODEKSİ TEREYAĞI VE SADEYAĞ TEBLİĞİ
(TEBLİĞ NO:
2025/9)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, tereyağı ve sadeyağın
tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, muhafazası,
ambalajlanması, depolanması, taşınması ve pazarlanması için gereken ürün
özelliklerini belirlemektir.
(2) Bu Tebliğ, tereyağı ve sadeyağı kapsar.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 19/2/2020 tarihli
ve 31044 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Çeşnili tereyağı: Tereyağına baharat, bal, meyve
ve sebzenin biri veya birkaçının ilave edilerek çeşnilendirilmesi sonucu
elde edilen, tat ve koku dışındaki diğer özellikleri tereyağı için
belirtilen özelliklere uygun olan tereyağını,
b) Sadeyağ: Süt ve/veya süt ürünlerinden elde
edilen, su ve yağsız kuru madde unsurlarının tamamına yakın bölümü
uzaklaştırılmış, ağırlıkça en az %99 oranında süt yağı içeriğine sahip süt
ürününü,
c) Süt yağı: İnek, koyun, keçi ve manda sütlerinden
elde edilen yağı,
ç) Tereyağı: Süt ve/veya kremanın yayıklanması
sonucu elde edilen yağda su emülsiyonu tipinde yağca yoğun süt ürününü,
d) Tuz: 16/8/2013 tarihli
ve 28737 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Tuz Tebliği
(Tebliğ No: 2013/48)’nde tanımlanan tuzları,
e) Yayık tereyağı: Üretiminde hammadde olarak
yoğurt kullanılmasıyla elde edilen, diğer özellikleri tereyağı için
belirtilen özelliklere uygun olan tereyağını,
ifade eder.
Ürün
özellikleri
MADDE 4- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri
şunlardır:
a) Bu Tebliğ kapsamında üretilen ürünlerde
kullanılan süt, 27/12/2011 tarihli ve 28155 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları
Yönetmeliğine uygun olmak zorundadır.
b) Yayık tereyağı üretiminde kullanılan yoğurt, 30/11/2022 tarihli ve 32029 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Fermente Süt Ürünleri Tebliği (Tebliğ No:
2022/44)’nde belirtilen özelliklere uygun olmak
zorundadır.
c) Bu Tebliğ kapsamında üretilen ürünlerde
kullanılan krema, 27/9/2003 tarihli ve 25242
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Krema ve Kaymak Tebliği
(Tebliğ No: 2003/34)’nde belirtilen özelliklere
uygun olmak zorundadır.
ç) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler, kendine has tat,
koku, görünüm ve yapıda olmak zorundadır.
d) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler, peroksidaz testine negatif reaksiyon vermek zorundadır.
e) Tereyağında ağırlıkça en fazla %2 oranında tuz
kullanılabilir. Tuzdan gelen kuru madde miktarı, süt yağsız kuru madde
miktarından ayrı değerlendirilir.
f) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde
teknoloji gereği; tipik tat ve aromanın sağlanması
amacıyla starter kültür kullanılabilir.
g) Tuz ilave edilmeyen tereyağı ağırlıkça en az %82
süt yağı, en fazla %2 yağsız süt kuru maddesi ve en fazla %16 su içerir.
ğ) Tuz ilave edilen ve/veya çeşnili tereyağı
ağırlıkça en az %80 süt yağı, en fazla %2 yağsız süt kuru maddesi ve en
fazla %16 su içerir.
h) Çeşnili tereyağında taklit ve tağşişe sebebiyet
verecek çeşni maddesi kullanılamaz.
Katkı
maddeleri
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde
kullanılan katkı maddeleri hakkında, 13/10/2023 tarihli
ve 32338 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda
Katkı Maddeleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Aroma
vericiler
MADDE 6- (1) Çeşnili tereyağında kullanılan aroma vericiler hakkında, 29/12/2011 tarihli ve 28157
üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Aroma
Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliği
hükümleri uygulanır.
(2) Sadeyağda ve çeşni maddesi bulunmayan
tereyağında aroma vericiler kullanılmaz.
(3) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerde; manda sütü
aroması, yoğurt aroması gibi süt ve süt ürünleri aroma
vericileri kullanılmaz.
Bulaşanlar
MADDE 7- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki
bulaşanların miktarları hakkında, 5/11/2023
tarihli ve 32360 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi
Bulaşanlar Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Pestisit kalıntıları
MADDE 8- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki pestisit kalıntı miktarları hakkında, 27/9/2021 tarihli ve 31611 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin
Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Veteriner
ilaç kalıntıları
MADDE 9- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde
bulunabilecek veteriner ilaçları kalıntı düzeyleri hakkında, 7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hayvansal Gıdalarda Bulunabilecek Farmakolojik
Aktif Maddelerin Sınıflandırılması ve Maksimum Kalıntı Limitleri
Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Hijyen
MADDE 10- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler
hakkında, Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği, 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Gıda Hijyeni Yönetmeliği ile 13/2/2025 tarihli ve 32812 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler
Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Ambalajlama
MADDE 11- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
ambalajları hakkında, 5/4/2018 tarihli ve 30382 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve
Malzemelere Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Etiketleme
MADDE 12- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
etiketi hakkında, 26/1/2017 tarihli ve 29960 mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve
Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinde yer alan hükümlere ilave olarak
aşağıdaki hükümlere de uyulur:
a) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin etiketinde gıda
adının, temel görüş alanında da yer alması zorunludur.
b) Tuz ilave edilmemiş tereyağında "tuz ilave
edilmemiştir" ifadesinin etikette belirtilmesi zorunludur. Tuz ilave
edilmiş tereyağının içerdiği tuz oranı, etiketin içindekiler bölümünde
ağırlıkça yüzde "%..." olarak belirtilir. Ayrıca “tuzlu” ya da
“tuz ilave edilmiştir” ifadesinin etiketin temel görüş alanında
belirtilmesi zorunludur.
c) Çeşnili tereyağında kullanılan çeşni maddesi ve
miktarının gıda adı ile birlikte temel görüş alanında yer alması
zorunludur.
ç) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde tek
bir hayvan türüne ait sütün veya kremanın kullanılması durumunda hayvan
türünün adının etikette belirtilmesi zorunludur.
d) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde
farklı hayvan türlerine ait sütlerin veya kremaların karıştırılarak
kullanılması durumunda, sütün elde edildiği türlerin adlarının gıdanın adının
yanında “inek, koyun, keçi ve manda sütlerinden/kremalarından üretilmiştir”
gibi ifadelerle belirtilmesi zorunludur. Ancak bu ürünlerin etiketinde
inek, koyun, keçi ve manda gibi türlere ait görsellere yer verilemez.
e) Bu Tebliğ kapsamı dışında kalan ürünlerin
etiketinde, reklam, tanıtım ve sunumunda bu Tebliğde yer alan ürün algısı
oluşturacak tüketiciyi yanıltıcı ifade ve görseller kullanılamaz.
Taşıma ve
depolama
MADDE 13- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
depolanması ve taşınması hakkında, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği hükümleri
uygulanır.
(2) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin taşınması,
depolanması ve son tüketiciye arz edilmesi sırasında sıcaklık en yüksek 4°C’de olmak zorundadır.
Numune
alma ve analiz metotları
MADDE 14- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden
numune alınması ve ürünlerin analizleri hakkında, Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Koksidiyostat ve histomonostat
kalıntıları
MADDE 15- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki koksidiyostatların ve histomonostatların
miktarları hakkında, 8/2/2015 tarihli ve 29261
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hedef Dışı Yemlere
Taşınması Önlenemeyen Koksidiyostatların ve Histomonostatların Hayvansal Gıdalardaki Maksimum
Miktarları Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
İdari
yaptırım
MADDE 16- (1) Bu Tebliğe aykırı davrananlar hakkında, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri,
Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre idari yaptırım
uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 17- (1) 12/4/2005 tarihli ve
25784 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Tereyağı, Diğer
Süt Yağı Esaslı Sürülebilir Ürünler ve Sadeyağ Tebliği (Tebliğ No: 2005/19)
yürürlükten kaldırılmıştır.
Uyum
zorunluluğu
GEÇİCİ MADDE
1- (1) Bu Tebliğin yayımı
tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri, 1/9/2025
tarihine kadar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
(2) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet
gösteren gıda işletmecileri hakkında, 1/9/2025
tarihine kadar 17 nci madde ile yürürlükten
kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Tereyağı, Diğer Süt Yağı Esaslı Sürülebilir
Ürünler ve Sadeyağ Tebliği (Tebliğ No: 2005/19) hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 18- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı
yürütür.
|